Erik Hagelstein schrijft wekelijks een column in de regiobijlage van Dagblad De Gelderlander.
Hagelstenen 13 juni
Montferland
Ik geloof er niet meer in. Dat we Montferland binnenboord kunnen houden. Geliefde Achterhoek, we bestaan binnenkort nog uit slechtst zeven gemeenten. Is niet zo erg als het lijkt. De voormalige gemeenten Bergh en Didam zijn altijd al vreemde eenden in de bijt geweest, ook voordat ze met opgewekte tegenzin samen werden gevoegd.
Laten we er van uitgaan dat de Regio Achterhoek Montferland moet missen. Is even wennen. De Graafschap blijft wel als parel van de Achterhoek. Vandaag volgt er nog een belangrijke uitspraak, maar de kort geding-rechter in Utrecht heeft in een uitvoerig gemotiveerd vonnis geoordeeld dat FC Twente wegens vergaande malversaties mag worden terug gezet naar de Jupiler League. Dus gaat de degradatie van De Graafschap niet door.
Fans en direct betrokkenen durven het nog bijna niet te geloven. Als 17-de geëindigd, kopje onder tegen GoAhead Eagles en dan toch in de eredivisie blijven. Zo zuur voor de Tukkers die hun club een warm hart toe dragen. Die arme supporters en de huidige bestuurders hebben niets te maken met de oplichtingspraktijken van Joop Munsterman c.s.
Toch kon je op de klompen aan voelen dat dit ging gebeuren. Als je deze praktijken laat passeren of af doet met een boete geef je een vrijbrief aan andere clubs om te sjoemelen. Voorbeelden uit het buitenland wijzen ook uit dat verenigingen die de kluit willen en wetens belazeren hard worden aangepakt.
Zal wel even een dubbel gevoel zijn, als we volgend seizoen weer de ‘grote’ jongens uit de eredivisie mogen ontvangen. Terwijl we dat sportief gezien niet verdienen. Het zal ons er niet van weerhouden om massaal naar De Vijverberg af te reizen en de boerenbruiloft mee te vieren.
Ook als je in Didam of ’s-Heerenberg woont. Wel even je paspoort meenemen, in dat geval.
Hagelstenen 06 juni
Doodzonde
Ik voorspel dat Erik Luiten niet terug keert als wethouder in Aalten. Het is al een hele toer om politiek te overleven als je ten onrechte geen vergunning aanvraagt voor een mestbassin op je erf. Je lot is bezegeld als de verdediging luidt: mijn ambtenaar zei dat het goed was. De verantwoordelijkheid afschuiven op een ondergeschikte is een doodzonde. Dan ben je gezien.
Ted Kok kan wel blijven. Die heeft in een vlaag van misplaatste collegialiteit zijn collega Luiten gebeld met de mededeling: ze komen je mestbassin controleren. Niet handig, maar geen halsmisdrijf. Ik bedoel: het risico dat Luiten spoorslags huiswaarts zou keren om het bassin een paar meter te verplaatsen was verwaarloosbaar klein.
Wel sympathiek van Aalten om de titel risee van de Achterhoek over te nemen. Oude IJsselstreek komt in rustiger vaarwater, nu Otwin van Dijk daar eerste burger wordt. In Aalten woekert de onrust nog heel lang voort. Burgemeester Bert Berghoef en de zijnen kunnen hun borst nat maken.
En dan hebben we het grootste probleem nog niet eens benoemd. Tientallen mensen met een bijstandsuitkering eisen achterstallig loon, omdat ze papieren bloemen hebben moeten vouwen. Zogenaamd om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Als ik de vakbonden mag geloven gebeurde dat onder omstandigheden die de Goelag Archipel van Jozef Stalin doen verbleken.
Ik heb niets tegen de stijlfiguur van de groteske overdrijving. Sterker nog, ik leef er gedeeltelijk van. Maar wat de FNV op dit gebied presteert overtreft alles. Kunnen we afspreken dat wij columnisten weer het exclusieve recht krijgen om de werkelijkheid schaamteloos naar onze hand te zetten?
En die bloemen dumpen we in het mestbassin van Erik Luiten. Groeit er misschien nog iets moois in Aalten.
Hagelstenen 30 mei
Overwinning
Weten we ook weer hoe het voelt om de zoete smaak van de overwinning te proeven. In 2018 komen de Special Olympics, de Olympische spelen voor verstandelijk gehandicapten, naar de Achterhoek. Het bidbook dat hier is gemaakt is op alle fronten beter beoordeeld dan dat van de enige concurrent Den Haag.
Was even nodig, na de bittere koek van vorige week zondag tegen Go Ahead Eagles uit Deventer. Spelers van De Graafschap huilden na de uitschakeling op De Vijverberg bittere tranen van teleurstelling. Vond ik mooi, zoveel kwetsbaarheid bij elkaar.
Ted van de Pavert en Robin Pröpper, twee belangrijke steunpilaren van het elftal en samen het centrale verdedigingsduo, hebben amper een week later een nieuwe werkgever. Zo gaat dat in de voetbalwereld. Het zijn prima jongens, het is ze van harte gegund.
Was Deventer nog een brug te ver, Den Haag hebben we mooi de hielen laten zien. Niet raar, als je ziet welke klasbakken zich hebben ingezet om de Special Olympics naar onze regio te halen. Duizend sporters en tweeduizend begeleiders gaan de gastvrijheid van onze acht gemeenten ervaren. Een miljoen kost het, alles bij elkaar. Schijntje.
Ook goed nieuws van andere fronten. De organisatoren van de Zwarte Cross en bierbrouwer Grolsch hebben de Stichting Pak An opgericht. Indieners van innovatieve plannen die de strijd aanbinden met de doemscenario’s van de bevolkingskrimp in de Achterhoek krijgen steun. De komende drie jaar wordt tenminste 50 mille aan micro-kredieten verstrekt.
Zelhemmer Johan Godschalk moet de kar gaan trekken. Hem vertrouw ik dat blind toe.
Het komt goed. Met De Graafschap, de Achterhoek en de Stichting Pak An. Niet met FC Twente. De Tukkers hebben hun eigen bond en alle collega-clubs jarenlang belazerd. Onvergeeflijk.
Hagelstenen 23 mei
Leiderschap
Otwin van Dijk windt er zelden doekjes om. ,,Ik ben wel klaar met de polarisatie in dit land.’’ Welkom, nieuwe burgemeester van Oude IJsselstreek. De gemeente waar polarisatie, ongemanierdheid en het uitvechten van oude vetes tot kunstvormen zijn verheven.
Een zeer terechte keuze, de benoeming van Otwin en zijn vrouw Karin. Ze zijn warm, toegankelijk en verbinden mensen. Dat garandeert nog niks, want als de plaatselijke politiek blijft toegeven aan oude reflexen staat ook een frisse, nieuwe burgervader machteloos.
Deze benoeming valt in een week waarin heel veel Achterhoekers met De Graafschap bezig zijn. Ik was zo in de war van de 4-1 nederlaag bij Go Ahead Eagles dat ik me vrijdagochtend betrapte op het lezen van de tuinrubriek van Rome van de Kaa. Als ik dat soort lectuur tot me neem is het crisis. Dan is een pittige interventie op zijn plaats.
Misschien kwam het door een uitspraak van Graafschap-voorzitter Martin Mos. Die zei vorige week dat er onder zijn leiding nooit kunstgras komt op De Vijverberg. Klinkt als de taal van iemand die weet wat hij wil. Otwin van Dijk heeft ook van die heldere uitspraken. Een fusie van Doetinchem en Oude IJsselstreek is niet aan de orde. Dat is ingewikkeld en ligt gevoelig.
De PvdA-politicus zegt nog iets raaks. ,,Een leidende rol kun je niet zomaar claimen. Die krijg je of die krijg je niet.’’
De afgelopen decennia heeft het ontbroken aan leiderschap en gezag in deze regio. De Achterhoek is een ijzersterk merk, maar het lukt maar niet om de krachten te bundelen. Bestuurlijk, economisch, cultureel, sociaal. We missen visionairs, mannen of vrouwen die de kar trekken met een sterk verhaal en overtuigingskracht.
Ik zet de uitspraken van Van Dijk en Mos op een rij en denk: is dit nakend leiderschap? Zou mooi zijn. Het is nog niet te laat.
Hagelstenen 09 mei
Markink hoeft niks meer
Ik weet eigenlijk niet of Doetinchemmer Joop Sars ooit een lintje heeft gekregen. Zo niet, dan wordt het hoog tijd. Zo ja, dan ligt bevordering tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau voor de hand. Joop, alleskunner, regelneef en smeerolie van beroep, stampte vorig jaar met centrum-manager Jos Tiemessen een Bevrijdingsfestival uit de grond in het Mark Tennantplantsoen. Vorige week was de tweede editie. Ik kon er niet bij zijn, maar volgens iedereen die ik sprak was het weer een succes.
Als we toch aan het strooien zijn met lintjes, onze koning heeft bijna een jaar om na te denken, vergeet dan Varsseveld niet. Daar hebben ze in no time het cultuurfestival Hoetchie Koe uit de grond gestampt. In één woord geweldig. Zanger Marco van der Aar en horeca-uitbater Joost de Gier zijn de initiatiefnemers, gans de Varsseveldse gemeenschap steunt het initiatief. Het culturele klimaat in de Achterhoek mag dan guur zijn, ondernemende lieden als Sars, Van der Aar en De Gier zorgen altijd voor nieuw leven. Ze zijn van onschatbare betekenis.
Even heb ik nog overwogen om ook VVD-gedeputeerde Jan Markink voor te dragen voor een onderscheiding. De man die tegen wil en dank de Giro d’Italia naar Gelderland en de Achterhoek haalde. Hoon en spot vielen de verguisde liberaal ten deel, maar ziet: het volk vindt het prachtig. En de zon schijnt.
Markink hoeft geen lintje, hij hoeft niks meer. Statenleden, vooral van de PVV, mogen hem blijven doorzagen over zijn nevenverdiensten, de commissariaten waarin hij grossiert, het varkensbedrijf dat hij ondanks zijn baan als gedeputeerde nog heeft. Graaier of niet: het zal Jan een zorg zijn.
Afgelopen vrijdag mocht Markink Tom Dumoulin in de roze trui hijsen in Apeldoorn. Zelden zo’n intens gelukkige man gezien. Het leven van Jan Markink is geslaagd. Nu het onze nog.
Hagelstenen 02 mei
Welkom in Neede, Giro!
Ik geloof er niks van. Dat er de komende jaren horden wielrenners en toerfietsers naar de Achterhoek komen, omdat wij zondag mede-gastheer zijn van etappe 3 van de Giro d’Italia. Ik zit regelmatig naar bergetappes van de Tour de France te kijken en ontwaar adembenemende vergezichten. Nog nooit heb ik gedacht: daar moet ik heen.
Dat hebben Italianen ook niet, als zij via hun eigen treurbuis zien dat het peloton zich de provinciale wegen van de gemeente Berkelland eigen maakt. En die berekende impuls van 11,25 miljoen voor het Gelders bedrijfsleven neem ik ook met een korrel zout. Wat zeg ik: met een half pond!
Moet je het daarom laten? Ik vind van niet. Een enkele keer moet je als regio iets groots aanpakken, of op zijn minst op de bagagedrager springen. Voor de grandeur, het zelfvertrouwen: kijk eens, dit kunnen wij met elkaar. Sommige bestuurders, zoals VVD-gedeputeerde Jan Markink uit Borculo, voelen dat aan.
Dat betekent overigens niet dat hij zinnige taal uitkraamt over de te verwachten revenuen. Weet hij veel, Markink roept maar wat. Hij loopt lang genoeg mee om een onderzoeksbureau te vinden dat conclusies op tafel legt die hij graag wil lezen. Het hoort een beetje bij grandeur: optimisme tegen beter weten in.
Je moet je eerst wel ontdoen van de azijnpissers, traditioneel sterk vertegenwoordigd aan de linkerzijde van het politieke spectrum. Laat het bedrijfsleven de kosten dragen, de overheid moet uitsluitend investeren in breedtesport. En de thuiszorg heeft het ook niet eenvoudig.
Afgelopen zondag keek ik naar de oudste wielerklassieker Luik-Bastenaken-Luik. Ik zag Limburger Wout Poels glorieus zegevieren. Geloof het of niet, ik heb een vreugdedansje door de kamer gemaakt. Wat een kerel!
Wout doet zondag niet mee, Robert Gesink ook niet. Er zijn nog tientallen andere klasbakken over. Laat die Giro maar komen. Welkom in Neede!
Hagelstenen 25 april
Vreman ten voeten uit
Nu De Graafschap is opgebloeid van schlemiel in de winterstop tot runner-up met ruime kans op het spelen van nacompetitie, neemt ook de belangstelling van landelijke media toe. Tijdens de laatste training voor het thuisduel tegen FC Twente (uitslag 1-1) ontwaarde ik zelfs een verslaggever van De Telegraaf.
Duidelijk op pad gestuurd om Graafschap-trainer Jan Vreman wat pittige uitspraken te ontlokken over het besluit van de KNVB om pas na afloop van de competitie duidelijkheid te geven over de sancties tegen de oplichters van FC Twente. En dat besluit kan grote consequenties hebben voor De Graafschap. ,,Wat vind je daar nou van, Jan Vreman?’’ vroeg deTelegraaf-collega. In een flits dacht ik: je had je de tocht naar de armoedigste trainingsaccommodatie van de eredivisie kunnen besparen.
,,Ja, wat vind ik van dat besluit’’, leidde de trainer van De Graafschap zijn korte betoog in. ,,Het is een beslissing van de KNVB. Ik kan op mijn kop gaan staan, heel hard gaan schreeuwen. Maar ik kan het niet beïnvloeden. Dus kies ik er voor om me er niet mee bezig te houden.’’
Vreman ten voeten uit. Een publicitair bommetje laten ontploffen, in de hoop iets los te maken? Een hobby van menig collega-trainer met een rappe tong, een kolossaal ego en een trendy regenjas. Jan weet niet eens waar hij moet beginnen. Dat wordt bij een deel van het journaille, gek op brandjes en grote bekken, verward met saaiheid. Onzin. Jan is volledig zichzelf.
Een tijd geleden zat De Graafschap nog in het bekertoernooi. Na de avondwedstrijden zou de loting voor de volgende ronde worden gehouden. ,,Ga je kijken, Jan, zodat je weet welke tegenstander je krijgt?’’
Nee, zei Jan. Ik ga op tijd naar bed. Ik zie het morgenvroeg wel in de krant. Wat valt er nou te beïnvloeden aan zo’n loting?
Hagelstenen 18 april
Goeie vraag, fout antwoord
Ik ben nog nooit waarnemend-burgemeester geweest. Toen Hans Alberse het gemeentehuis van Oude IJsselstreek werd uitgejaagd, was daar Steven de Vreeze. Nu heeft Niels Joosten van Doetinchem een time-out van twee maanden, door een combinatie van financiële en persoonlijke malheur. Andermaal word ik gepasseerd. Commissaris van de Koning Clemens Cornielje heeft ex-gedeputeerde Annemieke Traag (D66) voorgedragen.
Geen briefje, geen telefoontje, geen woord van troost voor mij uit het Arnhemse provinciehuis.
Dat ik niet op de short-list van Cornielje sta betekent niet dat ik geen opvattingen heb over het waarnemend-burgemeesterschap. Ik vind een eerste vereiste: gepaste bescheidenheid. Zoals Wim Dijkstra dat zo succesvol in praktijk bracht in 2006. Hij was er maar acht maanden. Maar iedereen herinnert zich nog de warme, toegankelijke en deskundige man die keurig op de winkel paste.
Toen Annemieke Traag terecht werd gevraagd: bestaat er een kans dat u de definitieve burgemeester van Doetinchem wordt, gaf ze een fout antwoord. Ze zei: dat hangt af van het besluit dat burgemeester Joosten neemt, hoe de gemeenteraad over mij denkt en wat de bevolking van mij vindt. Ze bedoelt het niet zo, maar daar hangt op zijn minst de zweem aan van: ik wil dat baantje wel.
Ik had het volgende antwoord gegeven. Uw vraag, gewaardeerde verslaggever, is niet relevant. Ik ben benoemd voor een periode van twee maanden, de heer Joosten werkt aan een terugkeer. Lijkt me goed dat we er van uitgaan dat hem dat lukt. En mocht het anders lopen: dat zien we dan wel weer
Je zegt hetzelfde. Maar het klinkt zo anders.
Ik heb nog een tip voor mevrouw Traag. Nodig uw college van B en W en het voltallige ambtelijk apparaat elke werkdag uit voor een wandeling over de flaneersteiger langs de Oude IJssel.
Ziet dagelijks hoe fraai deze stad is.
Blijf je bescheiden van.
Hagelstenen 11 april
Het is mooi geweest, Henk!
Henk Kamp is de meest veelzijdige minister in onze na-oorlogse parlementaire geschiedenis. In februari kondigde hij zijn pensionering in 2017 aan, als er weer verkiezingen zijn. Dan heeft hij er 33 tropenjaren in de landelijke politiek op zitten.
Inmiddels wordt Kamp genoemd als opvolger van brekebeen Ard van der Steur, de minister van Veiligheid en Justitie. Henk de alleskunner, hij moet het vege VVD-lijf weer redden. Dat departement kan er nog wel bij. Na Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, Defensie, Sociale zaken en Werkgelegenheid en Economische Zaken.
Ik moest denken aan een telefoongesprek dat ik in 2002 met hem voerde, hij was nog kamerlid. We kennen elkaar al sinds begin jaren ’80, toen hij VVD-raadslid in Borculo was. ,,Wat spannend, dat je wordt genoemd als minister in het volgende kabinet!’’ Zijn antwoord: ,,Ik weet niet of ik het moet doen. Het kamerlidmaatschap is al best pittig voor mij. Misschien is dit mijn plafond.’’
Een paar jaar daarvoor had ik hem twee dagen gevolgd op het Binnenhof, voor een reportage in de kerstbijlage. Hij plaatste een stretcher in de woonkamer, mijn voorstel om voor die gelegenheid een hotel in Den Haag te boeken vond ie bespottelijk. ,,Mijn appartement is groot genoeg.’’
’s-Avonds lag ik al vroeg uitgeteld op diezelfde stretcher. En ik hoefde alleen maar in zijn buurt te blijven! Wat een energie, werktempo en dossierkennis heeft die man. Goed humeur, openhartig, aardig voor zijn medewerkers.
Voorbereidingen op Kamerdebatten en werkbezoeken doet hij in de nachtelijke uren. Overdag is er geen tijd. Kamp leeft als een monnik en werkt als een paard.
Hij heeft mijn advies niet nodig, maar hij krijgt het toch. Laat Veiligheid en Justitie aan je voorbij gaan. Henk. Straks lekker reizen met Linda, genieten van de omgeving van Zutphen. Je hebt genoeg gedaan voor de publieke zaak.
Hagelstenen 04 april
Er zijn ergere dingen
Er bereiken mij zorgelijke berichten uit de hoek van de Socialistische Partij. Een prominent partijlid meldde op Facebook dat hij mijn Hagelstenen in de krant van zaterdag in het geheel niet mist, omdat ik zo lullig schrijf over die partij.
Laat ik dat vandaag, op mijn vaste maandag, goed maken. Hans Boerwinkel, SP-fractievoorzitter in Doetinchem, maakte een treffende opmerking over de time-out van burgemeester Niels Joosten. Die moet de kosten van drie huizen dragen, zit in een echtscheidingsprocedure. Joosten zit er doorheen. Boerwinkel zei in deze krant: ,,Bij iedereen loopt de emmer wel eens over. Niels Joosten is een goede burgemeester.’’
Vond ik een mooie, empathische uitspraak. Ook ik heb te doen met Niels Joosten. Een man die mensen verbindt, boven de partijen staat, ongekend actief is. Er speelt ook een stukje ijdelheid mee, van mijn kant. De burgervader was beide keren present toen ik met mijn Joe Cocker Tribute in Doetinchem speelde. Beide keren zocht hij me op, na afloop, met warme complimenten voor mij en mijn band.
Dat ie toevallig VVD-er is: och, er zijn ergere dingen.
Ik hoop van harte dat Niels Joosten terugkeert. Dat hij zijn werk weer op kan pakken. En vergeet niet: wie zonder zonde is: hij werpe de eerste steen. Dat is overigens geen opmerking van SP-er Hans Boerwinkel, maar staat in de Bijbel. Nieuwe Testament. Johannes 8 gedeeld door 7.
Het is aan Commissaris van de Koning Clemens Cornielje om een bekwame waarnemer te zoeken. Verloopt niet altijd even soepel, gezien zijn voorstel om VVD-er Loek Hermans in Zutphen te benoemen. Dat liep niet goed af. Aan de andere kant: Wim Dijkstra in Doetinchem was wél een voltreffer.
Mij maakt het niet zoveel uit wie Cornielje uit de hoge goed tovert. Als het maar tijdelijk is.
En als het maar geen SP-er wordt.
Hagelstenen 21 maart
Cultuurbedrijf Achterhoek
Geachte culturele instellingen in Doetinchem. We gaan het allemaal anders doen. We hebben vier belangrijke bedrijven (schouwburg Amphion, cultuurcentrum De Gruitpoort, muziekschool Oost-Gelderland en bibliotheek West-Achterhoek), maar daar gaan we niet mee door. In 2018 staat er een nieuwe organisatie en een jaar later krijgt u samen zes ton minder om uw werk te doen. Succes!
Ik formuleer wat kort door de bocht, u kent me inmiddels. In een stuk van het Doetinchems college van B en W wordt het een stuk sjieker omschreven. De notitie kondigt het einde aan van budgetsubsidies. Outputfinanciering wordt, ik zou bijna zeggen vanzelfsprekend, het credo. Uiteraard wordt ook weer gewag gemaakt van een win/win-situatie. Want ook in Doetinchem is het evangelie van het cultureel ondernemerschap aan een onstuitbare opmars bezig.
Knap is dat. Je schrijft op dat de bestaande culturele instellingen op de schop moeten, kondigt draconische bezuinigingen aan en presenteert het als goed nieuws. Eigenlijk moeten de directeuren van Amphion, De Gruitpoort en de muziekschool dankbaar zijn dat ze hun toko’s mogen opheffen. Dat gebeurt onder deskundige leiding van adviesbureau Berenschot, want als we grof willen bezuinigen in Doetinchem mag het best iets kosten.
Waar moet dit alles toe leiden? Tot één Cultuurbedrijf Oost-Gelderland. Daar zit de eerste weeffout al. Oost-Gelderland is niks, geen entiteit, geen begrip. Noem het Cultuurbedrijf Achterhoek en accepteer het gemor van die paar activisten uit de Liemers. De Achterhoek is nu eenmaal een betere merknaam.
Het basispakket van de toekomst bestaat uit Amphion, cultuureducatie binnenschools tot en met 14 jaar, een filmhuis en een broedplaats voor culturele ontwikkelingen. De rest zit in een heel beperkt pluspakket en moet zelf door het cultuurbedrijf bij worden verdiend.
Het is lastig om een precies beeld te krijgen van het cultuuraanbod over pakweg vier jaar. Maar ik vrees dat het er niet leuker op wordt.
Hagelstenen 14 maart
Youssef is een superboer
Wel eens van Youssef El Jebli gehoord? Hij is 23 jaar en geeft vrouwen geen hand. Dat mag niet van Allah. Je zou maar eens in verzoeking geraken.
Hij heeft een gezin, is een diep gelovige moslim en voetbalt bij De Graafschap. Vorig seizoen speelde hij nog bij de amateurs van Lienden. Bijna niet te doen, zo’n overstap naar de eredivisie. Kost hem veel moeite.
Afgelopen vrijdag scoorde Youssef zijn eerste doelpunt voor De Graafschap. Dat raakte mij. Niet omdat ik iets heb met de extreem religieuze opvattingen van een willekeurige moslim. In onze moderne maatschappij geef je vrouwen een hand. En bedek je je hoofd niet met een hijab. Kom op, Youssef!
Wat me raakt is de manier waarop hij zijn werk doet. El Jebli is een technisch begaafde speler. Die uiteraard moet wennen aan het niveau waarop hij nu actief is. Iedereen op De Vijverberg ziet dat hij zijn stinkende best doet. Hij ploetert, maakt fouten, is niet altijd even slim in zijn loopacties. Maar hij verzaakt nooit. Youssef is een superboer!
Afgelopen vrijdag werd El Jebli gewisseld. De Vijverberg gaf hem een ovatie. Die hij dankbaar in ontvangst nam. Ik vroeg een medespeler van hem: is hij een vreemde eend in de bijt? Hij zei: helemaal niet. Youssef is een leuke vent, hij ligt heel goed in de groep. Je kunt echt met hem lachen.
Ik heb er op gelet en het is waar: Youssef lacht, geint, knuffelt teamgenoten, is charmant. Hij heeft opvattingen over zijn geloof, doet aan de ramadan, huldigt meningen die ik onverenigbaar vind met een moderne samenleving.
Niet zo boeiend. Maar dat is mijn perspectief.
De jongens van De Graafschap laten zien dat je ook samen kan werken als de achtergronden verschillen. Mooie kerel, die Youssef El Jebli. Goeie goal, ook!
Hagelstenen 07 maart
Zorgen in Winterswijk
Aan Thijs van Beem zal best wat mankeren. De burgemeester van Winterswijk liet zich deze week niet zien, toen actievoerders bezit namen van het gemeentekantoor. Gebeurt nogal eens in de Achterhoek, de laatste tijd. De politie kwam er aan te pas en de Socialistische Partij noemde dit ingrijpen ,,ondemocratisch, dictatoriaal, fascistisch en onwettig.’’
Dat komt aan, bij Van Beem en Winterswijkse politieke partijen. De termen dictatoriaal en fascistisch zijn verwijderd van de SP-site. Maar dat Winterswijk een bananenrepubliek is blijft staan. Evenals het verwijt dat zorgwethouder Ilse Saris over lijken gaat, met haar bezuinigingen op de huishoudelijke hulp.
Ik zou zelf wat voorzichtiger zijn met zulke grote woorden, als ik voortkwam uit een marxistisch-leninistische traditie, waarin de misdaden in voormalige communistische regimes stelselmatig werden verzwegen of gebagatelliseerd. Waarin partijdemocratie decennia lang even sterk ontwikkeld was als in de PVV van Geert Wilders.
Er zijn meer overeenkomsten dan de SP waarschijnlijk lief is. De partij, die zich op voortvarende wijze de discussie over de zorg én de koers van vakbond abvakabo heeft toegeëigend, bedient zich van dezelfde methoden als Wilders. Zet hoog in, beledig, bruuskeer en criminaliseer je politieke tegenstander en ga creatief om met de feiten. Je lost er geen enkel probleem mee op, maar daar is het ook niet om te doen.
Je kanaliseert de onvrede over die falende overheid die dit jaar 74,6 miljard aan zorg uitgeeft. En die van mening is dat we de kosten in de hand moeten krijgen, om het leveren van kwalitatief goede zorg voor iedereen die dat nodig heeft te kunnen handhaven.
Ontken de redelijkheid van die zorgen, benoem de overheid tot alleskunner en pinautomaat en beschimp en verketter mensen die anders denken dan jij. Daar kun je best heel groot mee worden. kennelijk.
Dat vind ik nou zorgelijk.
Hagelstenen 29 februari
Blij met Hidde
Flauw, als columnisten op dezelfde thema’s terug vallen. Ik las Domien Esselink, vorige week. Die is heel enthousiast over het huidige De Graafschap. Ben ik ook. Kan er een boek over schrijven. Ga ik ook doen, trouwens.
Vrijwel elke thuiswedstrijd is een boerenbruiloft, als in de tijd van erelid Simon Kistemaker. Dat we onder diens leiding kansloos degradeerden vergeten we liever. Een selectief geheugen is best handig, als je geestelijk gezond wilt blijven.
Het valt niet alleen onszelf op dat er iets bloeit. Voetbal International interviewt onze spits Vincent Vermeij, een prototype hockeybal uit Het Gooi. Die rrr van hem, gruwelijk. Maar Vincent is een goeie gast. Hier, aan de oevers van de Oude IJssel, doet hij het uitstekend. Hij scoort, werkt als een paard, geeft niet op. En als hij wordt gewisseld omhelst hij zijn ploegmaat die er in komt. De spelers van Vitesse omhelzen elkaar niet, viel me op.
Waar mijn hart echt van open gaat is van Hidde Jurjus, uit Lichtenvoorde. Voor hen die voetbal niet interessant vinden: Hidde is onze doelman. 22 jaar oud. Doet het heel goed. Gaf vorig seizoen een briljant antwoord op de vraag of De Graafschap wel klaar was voor de eredivisie. Relevante vraag, als je als zesde op de ranglijst Jupiler League eindigt. Hidde zei: we hebben een stadion, we hebben een trainer en we hebben een elftal. Ik denk dat we er klaar voor zijn. Hidde gaat één keer per week naar een zorgcentrum in Lichtenvoorde, naar meneer Olyslager.
Meneer Olyslager is de 80 gepasseerd en vindt het fijn als Hidde komt. Onze doelman schenkt een wijntje in, geeft de man aandacht. Als vrijwilliger, zoals zoveel mensen dat doen, zegt Hidde bij Omroep Gelderland.
Ik vind het fijn dat Hidde Jurjus in ons doel staat. Het komt helemaal goed met deze club!
Hagelstenen 22 februari
Achterhoekse studenten: tot later!
Ik ben altijd zo bang dat het aan mij ligt. Dat ik iets lees en denk: wie heeft dit idiote plan verzonnen? En dat achteraf blijkt dat ik de grootsheid van de gedachte niet op waarde heb geschat. De boot heb gemist, als het ware. Het is een angstaanjagende gedachte, maar hij speelde afgelopen week weer eens op.
Een kenniscentrum voor studenten in Doetinchem. Daarboven appartementen in de vorm van een studentenhotel. Gesitueerd tussen het NS-station en de Papierfabriek. We concentreren het Achterhoekse intellect, laten het crème de la crème van onze streek de ene na de andere innovatie uitbroeden. De studenten wonen daar een tijd, een paar maanden tot twee jaar. En die hele handel gaan we commercieel exploiteren. Want, zoals we allemaal weten: de studenten van tegenwoordig zwemmen in het geld.
De succesvolle zakenman en hotelbaas Kees Hensen en voorzitter Jouke Lavalaye van Jong Achterhoek dragen het plan met verve uit. Zijn er mensen in hun omgeving die zeggen: kom even zitten, je slaat door? Lovenswaardig om plannen te ontwikkelen om hoog opgeleide jongeren vast te houden in de Achterhoek. Maar dit gaat echt niet werken.
Als je slim genoeg bent om te gaan studeren vertrek je naar Groningen, Nijmegen, Amsterdam. Niet omdat je een hekel aan de Achterhoek hebt, maar je wil meer van de wereld zien. Dan ga je echt niet in een hotelkamer zitten in Doetinchem, afgezien van de vraag of je dat kan betalen.
Misschien kom je later terug. Ik sprak onlangs een accountant van de leeftijd van mijn zoon, die zei: toen mijn vriendin zwanger werd hebben we gezegd: ons kind gaat niet opgroeien in Amsterdam. We gaan terug naar de Achterhoek.
Uitstekende motivatie. Je kunt hier voortreffelijk opgroeien. Maar gun onze beste zonen en dochters de gang naar de grote studentenstad. Die verdienen ze.
Hagelstenen 15 februari
Eerste burger blust brandjes
Humor en relativeringsvermogen. Ze moeten tot de bagage van de nieuwe burgemeester van Oude IJsselstreek behoren. Naast een heleboel andere kwaliteiten, lees ik in de profielschets van de gemeenteraad. De laatste die aan al deze eigenschappen voldeed is ruim tweeduizend jaar geleden aan het kruis geëindigd, vrees ik.
Wat ik een beetje miste was de voorwaarde dat de nieuwe eerste burger een voltooide opleiding aan de Brandweeracademie moet hebben gevolgd. Want dat is wat je voornamelijk doet, als burgemeester: brandjes blussen. Zie waarnemer Steven de Vreeze in Oude IJsselstreek over het kappen van 900 bomen. Zie ook zijn Doetinchemse collega Niels Joosten, worstelend met een fenomeen dat mij tot voor kort volledig onbekend was: het snelle interventievoertuig (SIV).
Het is een kleine brandweerauto die prompt uitrukt na een melding in Doetinchem. Bezetting: twee beroepsbrandweerlieden. Die zijn al in de kazerne. Voordat de vrijwilligers vanuit hun werk bij de blusvoertuigen zijn kan het vagevuur immers al genadeloos hebben toegeslagen.
Je denkt, al lezende: snap ik wel.
Proef geslaagd, maar het vehikel wordt niet ingevoerd. Het duizelt me inmiddels van de verklaringen. Het mag niet van de vakbonden. De vrijwilligers worden er verdrietig van. Het ding is te duur. Ik kan er geen slang meer aan vast knopen. Niels Joosten ook niet. Die is het lachen vergaan, in zijn pogingen om te voorkomen dat het smeulend vuurtje ontaardt in een uitslaande politieke brand.
Joosten heeft absoluut humor, maar een goeie grap van een Achterhoekse burgemeester kan ik me amper heugen. Heel lang geleden, de gemeente Hummelo en Keppel was nog een zelfstandige entiteit, was daar Peter Bannink.
Een raadslid beklaagde zich op hoge toon over het feit dat het nieuws over zijn gemeente eerder de krant haalde dan zijn postvakje ten gemeentehuize. Onaanvaardbaar, meneer de burgemeester. Bannink zei: dan neem je toch gewoon een abonnement?
Hagelstenen 08 februari 2016
Nog een paar dagen
Ik heb een vriend die op vakantie is, deze week. Doet hij elk jaar. Vluchtend voor het kwaad dat carnaval heet. De opgefokte vrolijkheid, het ongeremde gedrag. Mijn maat is niet kinderachtig, ik vind hem een man van de wereld. Maar hij trekt die narrigheid gewoon niet.
Mijn stelling is: calvinisten moeten geen carnaval vieren. Laat dat voorrecht in hemelsnaam aan rooms-katholieken. Ik was vorige week zondag bij vrienden in Zeddam, toen de optocht aldaar zich verzamelde. Twee mannen openden totaal ongegeneerd de gulp in hun broek aan de rand van een weiland, terwijl wij met z’n vijven vanuit het keukenraam toe keken. Ze plasten hun bier, begin van de middag, volmaakt ontspannen uit.
Katholieken schamen zich nergens voor. Dat komt omdat ze het patent bezitten op vergiffenis. Niet geschonken door de Heiland, Hij die het laatste oordeel velt. Dat is lang wachten en voedt de gruwelijke fantasie over het eeuwige vagevuur. De biecht wordt afgenomen door zijn plaatsvervanger op aarde, meneer pastoor. Stukje dichterbij. Dat scheelt echt een heleboel stress.
Ik spreek een collega, zeer katholiek. Hij zegt: carnaval is als een kokosnoot. Aan de buitenkant denk je: wat is dit voor raar ding? Maar als je hem opent en het vruchtvlees proeft ga je het waarderen.
Zou best kunnen. Voorlopig houd ik mijn eigen standpunt staande als geboren en getogen Zelhemmer: wij zijn niet geschikt voor carnaval. Aan de andere kant zie ik dat mannen als Vincent Immink en Henk Bloemers voorop gaan in de strijd, als prins en adjudant in Doetinchem. Prima kerels. Misschien ligt het aan mij en wentel ik mij in een hardnekkig vooroordeel.
Voorlopig mijd ik het openbare leven. Ik ga nog net niet op vakantie, zoals die maat van mij. Maar ik begrijp hem wel. Steeds beter.
Over een paar dagen is alles weer normaal. Alaaf!
Hagelstenen 30 januari 2016
Kappen en meer grote woorden
Het is bepaald niet alleen dor hout wat ze kappen in de gemeente Oude IJsselstreek. Gemeentesecretaris Gerharda Tamminga en raadsgriffier Jeroen van Urk moeten vertrekken, ongetwijfeld met een riante vertrekregeling. De rechten van ambtenaren zijn namelijk aanmerkelijk stringenter vastgelegd dan die van ons bomenbestand.
Toon maar eens aan dat iemand niet functioneert! Aanmerkelijk lastiger dan 900 laanbomen in het buitengebied over de kling te jagen. Maar die krijgen dan wel steun van het creatieve en gevoelige deel van de lokale bevolking. Dan weet je één ding zeker: er vallen grote woorden, want daar houden gevoelige mensen van. En inderdaad, ze gingen helemaal los: hoe moeten we deze gruweldaad aan ons nageslacht uitleggen?
Kappen, nou.
Ik denk niet dat Tamminga en Van Urk mogen rekenen op massale bijval en zwaar aangezette petities! Dat ze deel uitmaken van een besmet verleden weten we al langer. Dat weerhield het nieuwe college van B en W er niet van om de gemeentesecretaris een prominente plek te gunnen op de onlangs gepubliceerde staatsiefoto.
Nog vreemder vind ik de reactie van waarnemend burgemeester Steven de Vreeze als een journalist hem vraagt: wat is er aan de hand met de secretaris en de griffier? Dat is best schrikken, als bestuurder. Het gaat immers om mensen en vastgetimmerde rechten.
Maar ontkennen, de vermoorde onschuld spelen? Daar kom je niet mee weg en dat kan de eerste de beste communicatie-adviseur je vertellen. Hij had het ook aan zijn voorganger Hans Alberse kunnen vragen. Die adviseert gemeentelijke overheden over communicatie-vraagstukken.
Mijn advies: vertel de journalist dat het om gevoelige informatie gaat en nodig hem uit op de koffie. Koop je minimaal een half uur tijd om na te denken en met de huisadvocaat te overleggen. En weet: je kunt niet voorkomen dat dit naar buiten komt. Moet je niet eens willen.
Hagelstenen 23 januari 2016
We zijn allemaal gelijk
Lang geleden dat ik Otwin van Dijk actief bezig zag! Hij zat deze week met presentator Marc de Hond bij Eva Jinek. Otwin, voormalig wethouder van Doetinchem en nu PvdA-lid van de Tweede Kamer, wil dat openbare gebouwen beter toegankelijk worden voor minder validen en slechtzienden. En hij heeft het voor elkaar gebokst: de kamer stemde deze week in met zijn motie.
Ik vind Otwin van Dijk een groot bestuurlijk talent. En toch betreur ik tot de dag van vandaag zijn vertrek naar de Haagse politiek. Is gewoon niet zijn ding. Anders dan Henk Kamp, VVD-er, ook een Achterhoeker en inmiddels gepokt en gemazeld in het Haagse vak. Verschillende types, andere kwaliteiten. Henk is een rasbestuurder. Beetje regent, ook. Maar goudeerlijk. Ik voel mezelf nog gloeien van trots, toen die Belgische griezel Filip Dewinter in december 2008 op tv suggereerde dat hij en Kamp broeders in de strijd tegen asielzoekers waren.
Henk zei: jullie van het Vlaams Blok willen onderscheid maken tussen ras, afkomst en kleur. Afstand nemen van het principe: iedereen is voor de wet gelijk. Ik ben een rechtse rakker, ik vind ook dat er te veel asielzoekers zijn. Maar als liberaal kan ik nooit instemmen met een politieke beweging die deze keuzes maakt. Dat vloekt met alles waar ik voor sta.
Henk was fantastisch, die zondagmiddag!
En nu beleeft Otwin zijn finest hour. Met steun voor zijn eis dat gebouwen toegankelijk moeten zijn voor iedereen. Of mensen nu in een rolstoel zitten, of een gekleurde stok in de rechterhand dragen. Wat zegt dat over hun inborst, hun integriteit? Over hun waarde voor de samenleving?
We staan als Achterhoek onze beste mensen af voor de Haagse politiek, dat blijkt maar weer. En de rode draad is: iedereen doet mee en is gelijk.
Vind ik mooi. Mogen we trots op zijn.
Hagelstenen 16 januari 2016
We klappen voor verliezers
Het duurt nog twee jaar voor we in de Achterhoek een volwaardig sportief evenement mogen verwelkomen. Met plezier las ik dat acht gemeenten, Montferland hoort er kennelijk ook weer gezellig bij, in juni 2018 de Special Olympics Nederland willen organiseren. Voor sporters met een verstandelijke beperking.
Zo rijk gezaaid zijn de successen en mooie evenementen niet. We krijgen een etappe van de Giro d’Italia in mei, maar dat mag dan weer niet van de SP. Ben benieuwd of ze ook moeilijk gaan doen over de Special Olympics. De zaken worden serieus aangepakt, Clémence Ross-van Dorp is van stal gehaald, de provincie steunt ons en we moeten concurreren met Den Haag. Appeltje eitje, zou ik zeggen.
Clémence heeft veel voor de sport gedaan, onder meer als voorzitter van De Graafschap. Ook nu ze al lang en breed is vertrokken blijft het sukkelen met ons cluppie. Gaan ze in Turkije op trainingskamp, komt de technische leiding met één versterking! Mark Diemers, die dit seizoen welgeteld twee wedstrijden in het eerste van FC Utrecht heeft gespeeld!
Ik moet niet zeuren, zeggen de kenners. Elke wedstrijd is een cadeautje, vorig seizoen eindigden we als zesde in de Jupiler League. Bovendien, FC Utrecht heeft een heel sterk middenveld. En verslaggever Freek Jansen van Voetbal International, voetbaltechnisch aanmerkelijk gezaghebbender dan de scribent van Hagelstenen, zegt dat Mark Diemers een goeie speler is!
Dergelijke teksten zijn niet aan mij besteed. Ik zou denken dat je als club alles uit de kast haalt om in de eredivisie te blijven! We staan acht punten achter, verliezen vrijwel alles en de selectie maakt na elke verloren wedstrijd een ereronde. Staan we met zijn allen te klappen voor een stel verliezers!
Dat laatste doen verstandelijk gehandicapten ook. Maar die mogen dat. Let maar op, in juni 2018. Wil ik voor geen goud missen.
Hagelstenen 9 januari 2016
Mooie, oprechte actie
Twee vrouwelijke vluchtelingen ontdekken een wip-wap in het wijkje De Kruisberg in Doetinchem. Ze gaan er op zitten, hebben lol. Een buurtbewoonster komt naar buiten en stuurt ze weg. Dit is een speeltoestel voor ónze kinderen! Enige tijd later doen twee andere vrouwen, eveneens vluchtelingen, hetzelfde. Ze gaan zitten op het speeltje, maken foto’s van elkaar en vermaken zich. Een andere vrouw uit de buurt loopt naar ze toe en zegt: zal ik een foto van jullie samen maken? Beide taferelen zijn waargenomen door een buurtbewoner van De Kruisberg. Hij vertelde er over op de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Doetinchem. Zelden iemand zo scherp horen formuleren welke keuzes een mens voor zichzelf moet maken, in deze barre tijden. Keer ik de nieuwkomer bij voorbaat de rug toe, of treed ik hem onbevangen tegemoet? En toen moest knuffelallochtoon Yousef Kalhasan nog komen! De 24-jarige Syriër werd trots op het podium gehesen door burgemeester Niels Joosten en hoofd voorlichting Arian Kuil. Trillend van de zenuwen bedankte Yousef de Doetinchemse bevolking voor de gastvrije ontvangst in gevangenis De Kruisberg. Hij en zijn landgenoten voelen zich hier thuis en veilig. Massaal werden telefoons in de lucht gehouden en foto’s genomen. Mijn eerste reactie was: jeuk op minder leuke plekken. Ik ben er niet trots op, maar dat is mijn cynische kant. Mijn lichaam reageert direct, overgevoelig als ik ben voor de politiek correcte elite, met haar zalvende teksten en moraliserende toon. Ik heb het van mijn vader. Die kreeg als straatarme arbeidersjongen een schop onder de kont van een herenboer, later prominent VVD-er. Omdat hij het lef had om voor hem langs te lopen. Mijn vader had niet zoveel met de elite. Mijn jeuk verdween als sneeuw voor de zon, toen Yousef en zijn landgenoten tulpen uitdeelden en in gesprek gingen. Een mooie, oprechte en hartverwarmende actie.
Hagelstenen 19 december 2015
Ajuu en de mazzel in 2016
Over een paar weken zitten we al in 2016. Tegen die tijd heeft iedereen brandend maagzuur van de overvloedige maaltijden en de eindeloze terugblikken van columnisten, programma’s en rubrieken. Vreest niet, ik ben barmhartig. Ik blik slechts vooruit. Ik voorspel dat 2016 het beste jaar uit de na-oorlogse geschiedenis van de Achterhoek wordt. De economische groei zet door, de gemeente Oude IJsselstreek wordt efficiënt bestuurd en de Liemers staakt haar kansloze verzet tegen de geuzennaam Achterhoek. Daar dringt het besef door dat je jezelf niet hoeft te verliezen als je ergens bij hoort. Joop Boxstart neemt het hele jaar geen cd op, Normaal weigert een lucratief aanbod om nog éénmaal te schitteren op Hemelvaartsdag in Lochem. En Boh Foi Toch speelt 12 zondagen om niet in De Kruisberg, omdat vluchtelingen uit Syrië en Eritrea uiteraard niets liever horen dan zydeco en tex-mex. De Gelderlander brengt in het nieuwe jaar uitsluitend relevant nieuws. De 86 wekelijkse pagina’s over lifestyle, mode, voeding en hippe tv-presentatoren worden terug gebracht tot een hanteerbaar aantal van 74. Hugo Borst mijdt schuttingwoorden, Thomas Verbogt gaat het elke dag ergens over hebben en De Graafschap wint zo nu en dan een wedstrijd. Heb ik erg aan moeten wennen, aan die gedachte. Dat ik een seizoen lang in het stadion zit en eigenlijk weet dat het vieren van een feestje een zeldzaamheid wordt. Gelukkig is daar Peter Hofstede, de technisch manager, die zegt dat we ons gaan versterken. Staat wel een beetje model voor het gevoel over de Achterhoek in 2016. Het wordt niet altijd gemakkelijk, we gaan tikken oplopen, maar we blijven fier overeind. En dat doen we zelfs zonder Normaal! Vanavond zwaaien we de mannen uit, daar in Arnhem. Ajuu, de mazzel. En maak er wat moois van in het nieuwe jaar!
Hagelstenen 5 december 2015
Welkom in de Achterhoek, allemaal!
Ze staan op 25 plekken, in vijf verschillende varianten: de borden met Welkom in de Achterhoek. Nuttig om te weten dat je als automobilist in onze prachtige streek rijdt en niet per ongeluk in het kalifaat van Islamitische Staat (IS) terecht bent gekomen. Daar zijn de termen gastvri-j en gemudelek wat minder ingeburgerd dan hier. De Liemerse Driekoningengroep vindt ze maar niks, die welkomstborden. Vooral omdat ze deels op verkeerde plekken staan. Notabene tussen Didam en Zevenaar! Collega Henk Harmsen, onvermoeibaar strijder voor streekcultuur en dialect, is ook een verklaard tegenstander. Hij krijgt zijn zin. Dat vermaledijde exemplaar in de gemeente Montferland wordt verwijderd. Dus blijven er nog 24 over. De Liemers spant zich in voor versterking van de eigen identiteit. En gruwt van de gedachte dat de regio deel uitmaakt van de Achterhoek. Ik snap dat wel, als je in Rijnwaarden, Lobith of Didam woont. Maar wat heb je aan versterking van de identiteit als niemand buiten de regio weet dat je bestaat? Hoe poets je iets op dat er niet is? Historisch zijn er redenen te over om onderscheid te maken. De Liemers is voornamelijk rooms-katholiek, de Achterhoek grotendeels protestants. Achterhoekers leven ten oosten van de Oude IJssel, de Liemers ligt aan de westzijde van de rivier. Lekker zo laten, zou ik zeggen! Verlichte geesten en pedante nieuwkomers hebben hun best gedaan om de term Achterhoek diep te begraven. Uit plaatsvervangende schaamte. Oost-Gelderland, Gelderland-Oost, van alles heb ik voorbij zien komen. Immers: Achterhoek impliceert achterstand, achterlijkheid. Je moet verder in de vaart der volkeren. En dan wil je niet achter blijven. Ik, daarentegen, proost op de geuzennaam Achterhoek. Wat mij betreft halen we Warnsveld, Zutphen, Gorssel en de rest van de Graafschap er ook bij. Historisch gezien volkomen misplaatst. Maar het voelt goed. Welkom in de Achterhoek, allemaal!